11 марта 2011 г.
Халĕ сĕт пуçтаракансем сахаллăн мар. Уйрăм çынсем ку ĕçе кÿлĕннинче япăххи нимĕн те çук. Анчах вĕсем халăхшăн тăрăшни иккĕлентерет. Акă райхаçатăн пĕр номерĕнче Вăрманкасри Евгений Захаров предприниматель Вутланти Сергей Васильева хăйĕн патне ĕçе илни пирки çырса кăтартнăччĕ. Апла пулсан çирĕппĕнех çапла калама пулать: сĕт пуçтаракан чухăнах мар. Укçа çук пулсан епле майпа-ха çынна тара тытăн; Анчах ĕçе илнĕ çыншăн çав предприниматель налук тÿлет-ши;
Çапла, ял халăхĕ килти хуçалăхра ĕне-выльăх усрассишĕн мĕн чухлĕ тар кăларать. Çу кунĕсенче утă пуçтарса кĕртессишĕн самаях нушаланма тивет. Килте мотоблок пулсан та бензин илсе нумай тăкакланатăн. Ĕне-выльăха тырăсăр та усраймастăн. Халĕ хуçалăхсем çук та – тырра та укçалла туянма тивет. Çитменнине ĕне чуптарнăшăн та çулсерен хак ÿссе пырать. Юлашки çулсенче, шыв тата апат çукран ĕнесен йышне чакарчĕç. Выльăх йышĕ сахалланнăран сĕт хакĕ пĕр вырăнта тăрасса шаннăччĕ. Анчах та эпир ĕмĕтленнĕ пек пулмарĕ.
Тĕрĕс-и е çук – татăклăн калаймастăп, сĕт пуçтаракансене завод е предприяти сĕтри çу хисепĕшĕн те уйрăммăн тÿленине илтнĕччĕ. Апла тăк тупăшăн пĕр пайне халăха та памалла. Сĕт пуçтараканăн хăйĕн кĕсйине çеç хулăнлатмалла мар. «Сĕт çине шыв хушса ан тухăр», – тесе асăрхаттараççĕ пире час-часах. Паллах, кунта темскер пурах.
Эпир пĕлнĕ тăрăх, енчен те уйрăм çын сĕт пуçтарать пулсан, унăн хăйĕнпе пĕрле деклараци тата ветеринари свидетельстви пулмалла. Хальхи вăхăтра района ют çĕртен килсе çÿрекенсем те пур. Сĕт пуçтаракан уйрăм çынсене мĕншĕн никам та тĕрĕслемест; Тĕрĕслекен органсен тĕлĕрес марччĕ.
Мĕнех калăн, хальхи вăхăтра пĕри сĕтпе пуять, тепри çаплипех чухăнлăхран тухаймасть.
Виктория В.